مشاوره و درمان نارسایی ذهنی و رشدی
گفتار درمانگر: محمد سروش مهدی فرد
کارشناس ارشد گفتار درمانی
نارسایی ذهنی چیست؟
نارسایی ذهنی یا ناتوانی ذهنی (Intellectual Disability) که قبلا با عنوان عقبماندگی ذهنی نیز شناخته میشد، به طور گسترده با مفهوم آیکیو یا بهره هوشی در ذهن اکثر افراد تداعی میشود. اولین اشتباهی که هنگام شنیدن اصطلاح ناتوانی ذهنی یا عقبماندگی ذهنی به ذهن ما میرسد، کم هوشی است.
هر چیزی که با تداخل در فرآیند رشد طبیعی و عادی مغز همراه باشد، ممکن است یکی از دلایل ایجاد ناتوانی ذهنی باشد. با این حال، در اکثر موارد، دلیل این مسئله مبهم است و تنها در یک سوم موارد ممکن است دلیل ناتوانی را به یکی از این موارد نسبت دهیم:
عوامل ژنتیکی
عوامل مربوط به دوران بارداری
عوامل مربوط به حین زایمان
آسیب های بعد از تولد
انواع نارسایی ذهنی
نارسایی ذهنی خفیف
این افراد در مراحل رشد خود نسبت به دیگران کندتر پیش میروند و مهارتهای اجتماعی و زندگی روزمره را دیرتر کسب می کنند. میتوانند مهارتهای عملی زندگی را یاد بگیرند تا بتوانند یک زندگی عادی را با کمترین نیاز به کمک دیگران تجربه کنند و وظایف خود را به تنهایی انجام دهند.
نارسایی ذهنی متوسط
افراد با میزان توانایی متوسط بیشتر از گروه قبلی نیاز به کمک و نظارت دارند. اما با فراگیری و تمرین در جلسات درمانی، میتوان آنان را به گونهای آموزش داد که بتوانند به صورت مستقل از خود مراقبت کرده، به مکانهای آشنا سفر کرده و همچنین مهارتهای پایهای برای حفظ سلامت و امنیت خود را یاد بگیرند.
نارسایی ذهنی شدید
کم توانی شدید به وضوح نشانگر تاخیرهای جدی در رشد است و افراد مبتلا به این نوع کم توانی، اغلب قادر به درک حرف دیگران هستند؛ اما معمولاً مشکلاتی در مهارتهای ارتباطی شخصی خود دارند و چندان خوب و روان قادر به حرف زدن نیستند.
با وجود چالشهایی که ذکر کردهایم، اغلب با تکرار و تمرین فراوان میتوان به آنان روالهای ساده زندگی را آموزش داد. اما برای مواجهه با زندگی اجتماعی، نیاز به نظارت و راهنمایی مستمر و شدید هستند.
نارسایی ذهنی عمیق
بسیاری از افرادی که در این سطح از ناتوانی ذهنی قرار دارند، دارای سندرمهای مادرزادی هستند. این افراد به طور کامل به زندگی وابستهاند و قادر به زندگی مستقل نیستند. در انجام حتی کارهای ساده و شخصی، به کمک و نظارت مستقیم نیاز دارند. همچنین، توانایی محدودی در برقراری ارتباطات دارند و اغلب با مشکلات جسمانی نیز مواجه هستند.
توانبخشی و درمان نارسایی ذهنی
در خصوص درمان ناتوانی ذهنی باید ذکر کرد که هیچ درمان دارویی خاصی برای این موضوع وجود ندارد. با این حال، این امر نباید مانع از تلاش برای توانمند سازی و ارائه کمک به این افراد گردد.
بطور کلی، خدمات درمانی برای افراد ناتوان و کم توان ذهنی را میتوان به سه بخش تقسیم نمود:
در بخش اول، هدف از درمان، عواملی است که به تشدید ناتوانی ذهنی منجر میشوند. به عنوان مثال، در فردی که دارای اختلال فنیل کتنوری است، میتوان با تنظیم رژیم غذایی مناسب، سطح پروتئین فنیل آلانین که مسئول اختلال و ناتوانی ذهنی است، را کاهش داد.
در بخش دوم، توجه به درمان اختلالات همراه با ناتوانی ذهنی معمول است و این درمان بهبود عملکرد افراد را هدف قرار میدهد؛ به عنوان مثال، افراد مبتلا به ناتوانی ذهنی ممکن است با اختلالات روانی مواجه شوند که نیاز به درمان و مدیریت دارند.
در بخش سوم، اقدامات زودهنگام در زمینههای ذهنی، تحصیلات ویژه، آموزش مهارتهای مختلف، توانمندسازی و حمایت اجتماعی افراد ناتوان ذهنی را مدیریت میکند و سعی دارد کیفیت زندگی آنها را ارتقا دهد.
درباره کلینیک گفتار درمانی محمد سروش مهدی فرد
مرکز گفتاردرمانی محمد سروش مهدی فرد با تخصص در درمان نارسایی ذهنی و رشدی، به بهبود توانمندی افراد در زمینههای مختلف متمرکز است. توسط تیم مجرب، مراجعین با معاینات دقیق و تدوین برنامههای درمانی شخصی، در این مرکز تجربه درمانی بینظیری خواهند داشت. هدف این مرکز، بهبود کیفیت زندگی افراد با ارائه خدمات گفتاردرمانی با کیفیت و متنوع میباشد.
نظرات خانوادهها
نظرات گرانبهای خانوادههایی که با خدمات گفتاردرمانی ما آشنا شدند، توانمندی ما در ارائه راهکارهای موثر را تأیید میکنند.